28 maart 2024

Eenfasige inductiemotor

Een eenfasige motor bestaat uit twee wikkelingen en een condensator om het elektrisch veld 90° te verschuiven. Anders kan deze motor niet starten. Een centrifugaalcontact zorgt ervoor dat de hulpwikkeling wordt uitgeschakeld.

Bestaan er eenfasige motoren zonder condensator en hoe werken deze?

Ja, er bestaan een eenfase inductie motor die werkt zonder condensator. Ben je benieuwd hoe? Lees meer…..

Eénfase-inductiemotor
De éénfase-inductiemotor lijkt op een draaistroom kortsluitankermotor, omdat het eveneens een kortsluitanker of kooianker bezit. Het verschil zit in de stator. Daar waar de draaistroommotor drie spoelen in de stator heeft, bezit de éénfase-inductiemotor maar één spoel die op een éénfase-wisselstroomnet wordt aangesloten.

Inhoud

1 Principe
2 Uitvoeringsvormen
2.1 Eénfasemotor met hulpwikkeling
2.2 Eénfasemotor met hulpwikkeling en condensator
2.3 Spleetpoolmotor
3 Toepassingen
 

Principe
De wisselstroom in de statorspoel veroorzaakt een magnetisch veld, die elke halve periode van richting verandert en dan 180º draait. Dit magnetisch veld (met maximale waarde Φm) kan ontbonden worden in twee draaivelden van gelijke grootte (namelijk ½Φm), die met gelijke snelheid tegen elkaar in draaien.

Probleem is dat door deze draaivelden de motor niet zal aanlopen. Immers, vanuit stilstand gezien kan het veld linksom, maar ook rechtsom draaien. Het resultaat is dat de rotor stil blijft staan. Krijgt de rotor een zetje, of wordt hij op een andere wijze op gang gebracht, dan is er een draaiveld dat met de rotor meeloopt en een draaiveld dat tegen de rotor inloopt. Het eerste draaiveld is het meelopende draaiveld, het tweede het tegenlopende of inverse draaiveld.

Het meelopende draaiveld zal door het toenemen van de rotorsnelheid steeds meer de overhand krijgen ten opzichte van het tegenlopende draaiveld, totdat de motor bijna synchroon loopt met de frequentie van het statorveld. Omdat het tegenlopende draaiveld niet volledig wordt weggedempt, resulteert dit in een elliptisch draaiveld

De éénfasemotor zonder hulpwikkeling kan zonder extra mechanische voorzieningen niet uit zichzelf aanlopen. Deze motoren worden in de praktijk daarom bijna nooit toegepast.

Eénfasemotor met hulpwikkeling

Voor het opgang brengen van de rotor is bij dit type motor in de stator een hulp- of aanloopwikkeling aangebracht die 90º verschoven is ten opzichte van de hoofdwikkeling. Deze hulpwikkeling heeft minder wikkelingen dan de hoofdwikkeling en is met dun koperdraad gewikkeld. Na het inschakelen vloeit door beide wikkelingen een stroom. Door het verschil in constructie ontstaat een in fase verschoven veld die de motor doet aanlopen.

Na het aanlopen wordt de hulpwikkeling uitgeschakeld, bijvoorbeeld door middel van een centrifugaalschakelaar, omdat anders de hulpwikkeling te warm wordt. Andere uitschakelmogelijkheden zijn een thermisch relais (bimetaal) of tijdrelais