28 maart 2024

Wat is het verschil tussen zonnepanelen en een Zonneboiler

A: Het verschil in vrij groot, zonnepanelen zijn erop gericht zonne energie te veranderen in electriciteit, biolers om dat te veranderen in werm water.
Lees meer. Hoe Zonnecellen oftewel ZON-PV werkt kan je lezen in een ander artikel hier

Maar wat is nu een zonneboiler:

De zon als warmtebron

De zon is een onuitputtelijke bron van energie.
Zonne-energie omgezet in warmte is de meest bekende energievorm. Minder bekend
is dat er zelfs in Nederland voldoende zon is om te voorzien in de totale
Nederlandse energiebehoefte.

Hoe werkt een zonneboiler

Het water in een tuinslang die de hele dag in de zon
heeft gelegen, kan al behoorlijk warm worden. Door het gebruik van zonneboilers
maken we op een slimme manier gebruik van dat principe. Zelfs in de winter
wanneer de zon maar een paar uur schijnt, kan een zonneboiler voldoende warm
water maken voor het dagelijkse gebruik van warm tapwater.

Een zonneboiler bestaat uit een zonnecollector en een
voorraadvat. De zonnecollector vangt zonlicht op. Zo’n collector bestaat uit een
donker gekleurd buizenstelsel dat afgedekt is met een vlakke glasplaat. De
vloeistof (bijvoorbeeld water) die door het buizenstelsel stroomt wordt verwarmd
door het zonlicht. Bij felle zon kan de temperatuur van het water oplopen tot 90
?C.De collector wordt op het dak geplaatst. Het warme water wordt dan bewaard
in een voorraadvat omdat de productie van de warmte m.b.v. een zonnecollector
niet gelijk is aan de warmtevraag.

Bij een geopende warmwaterkraan stroomt het koude
leidingwater via een warmtewisselaar door het opgewarmde voorraadvat naar de
kraan. Als het water niet warm genoeg is, dan brengt bijvoorbeeld de CV-ketel,
de geiser of een warmtepomp het op de gewenste temperatuur. Dit proces heet
naverwarming. Er zijn verschillende typen zonneboilers.

Typen zonneboilers


standaard
zonneboiler


Een standaard zonneboiler bestaat uit een collector met een oppervlak
van ca. 3 m2 en een voorraadvat van 80 tot 120 liter. Het
collectorwater wordt rondgepompt in een gesloten circuit. Een standaard
zonneboiler heeft een naverwarmer nodig. Dit kan zijn: een combiketel,
een cv-ketel of een modulerende badgeiser.


Compacte zonneboiler

De compacte zonneboiler lijkt sterk op de standaard zonneboiler. Deze
boiler heeft echter geen apart voorraadvat nodig; het warme water wordt
– extra goed ge?soleerd – in de collector op het dak bewaard. De
watervoorraad bedraagt 70 tot 170 liter. Ook hier loopt het opgewarmde
water uit het voorraadvat via de cv-ketel naar de kraan. Is het water te
koud, dan brengt de naverwarmer het op de gewenste temperatuur.


CV-zonneboiler

Een CV-zonneboiler is een boiler waarbij de cv-ketel zorgt dat de
temperatuur van het water in het voorraadvat altijd op het gewenste
temperatuurniveau is. Het voorraadvat is extra groot: 100 tot 240 liter.
Een gedeelte van het water in het voorraadvat wordt direct door de
cv-ketel naverwarmd. Er is direct een forse hoeveelheid warm water
beschikbaar. Op meer punten gelijktijdig tappen is hiermee goed
mogelijk. Een variant op dit systeem is een warmtepompboiler of een
elektrische zonneboiler, waarin het leidingwater in het voorraadvat
wordt bij-verwarmd door een warmtepomp of een elektrisch element. De
warmte van de zon wordt bij de cv-zonneboiler niet gebruikt voor de
centrale verwarming.


Zonneboilercombi

Sinds kort worden ook de zogenaamde zonneboilercombi’s toegepast.
CV-ketel en zonneboiler zijn in ??n apparaat ge?ntegreerd. De warmte
van de zon wordt gebruikt om het tapwater en het water voor de centrale
verwarming te verwarmen. De circuits van het CV-water en het tapwater
zijn uiteraard gescheiden. Dit systeem heeft net als de CV-zonneboiler
een relatief grote warmtapwatercapaciteit.

?

Opbrengst

De jaarlijkse besparing bedraagt 150 tot 200 m3
aardgas bij een collector-oppervlak van ongeveer 3 m2. Voor een
gemiddeld huishouden scheelt dat al gauw de helft van het gas dat gebruikt wordt
om tapwater te verwarmen en levert een jaarlijkse besparing op van zo’n ?100,-
tot ?130,-. De energie-opbrengst is naast de grootte van het collectoroppervlak
ook afhankelijk van hellingshoek en ori?ntatie van het dak. Als de hellingshoek
van de collector ligt tussen de 20 en 60 graden en de collector op het zuiden is
gericht, wordt een optimale opbrengst behaald.

Certificaat
De opbrengt van een zonneboiler verschilt per type en wordt door TNO-Bouw
gemeten. Door het CIWI kan een kwaliteitsverklaring voor de zonneboiler worden
afgegeven. CIWI is een onafhankelijke certificerende instantie die is erkend
door de Raad voor de Certificatie. Om in aanmerking te komen voor een
kwaliteitsverklaring wordt de opbrengst gemeten onder standaardcondities.
Daarnaast worden ook betrouwbaarheid, veiligheid en milieubelasting beoordeeld.

Kosten

De gemiddelde prijs van een zonneboiler bedraagt ca. fl.
3.500,- in de nieuwbouw (incl. installatiekosten en BTW). Voor individuele
situaties bedragen de kosten tussen de fl. 4.600,- en fl. 6.700,- (incl.
installatiekosten en BTW), afhankelijk van het type zonneboiler en het gewenste
extra comfort niveau. Een zonneboilercombi (zonneboiler en cv-ketel ge?ntegreerd)
kost ca. fl. 9.500,- (incl. installatiekosten en BTW). Op deze kosten dienen de
verkrijgbare subsidies in mindering te worden gebracht.

Bron: Projectbureau duurzame energie

Ondanks ons klimaat
ontvangt Nederland jaarlijks een hoeveelheid zonne-energie die
overeenkomt met ruim 500 maal ons elektriciteitsverbruik en bijna 60 maal ons
totale energieverbruik. We zouden twee ? drie weken toekunnen met de energie
die ons land in ??n uur op een heldere zomerdag van de zon ontvangt.

In principe is elk
beetje (zon)licht dat op een zonnecel valt, bruikbaar voor omzetting in
elektriciteit. Maar hoe meer zonne-energie op een zonnecel valt, hoe meer
elektrische energie geproduceerd kan worden.

Algemeen

De duurzame-energiebron
bij uitstek is de zon. Het zonlicht dat op Nederland valt, bevat vijftig maal
zoveel energie als we met zijn allen gebruiken. Dat ons klimaat te bewolkt zou
zijn voor zonne-energie, is een misvatting. De uitdaging is, om zoveel mogelijk
van dat zonlicht om te zetten in bruikbare energie. Daarbij gaat het trouwens
niet alleen om de directe warmte en het licht van de zon en zonnepanelen en
zonneboilers, maar ook om de andere toepassingen van duurzame energie. Zo zijn
windmolens aangewezen op wind en die ontstaat weer dankzij
temperatuurverschillen. Zonder de zon geen temperatuurwisselingen. En gewassen
die worden gebruikt als brandstof voor schone energie, kunnen ook alleen groeien
door de zon.

De technieken

Zonnestroom
Zonnepanelen zetten zonlicht om in elektriciteit. Deze toepassing wordt ook wel
PV genoemd naar het Engelse Photovoltaics (PV).

Zonneboilers
Zonneboiler-installaties zetten zonlicht om in warmte. Ze worden daarom ook
wel de zonthermische toepassing genoemd. Met een zonneboiler kan men afwassen en
douchen op zonne-energie. Grotere toepassingen zijn er bijvoorbeeld voor het
verwarmen van zwembaden.

Passieve zonne-energie
Passieve zonne-energie ontleent zijn naam aan het feit dat aan deze toepassing
geen apparaat te pas komt. Concreet gaat het om niets meer en niets minder dan
het drogen van de was in de zon, of lekker in de zon zitten. Als het om een
woning gaat moet men zich een huis voorstellen waarbij de woonruimte een groot
maar niet al te hoog raam op het zuiden heeft met en een schuin dak erboven. Als
’s winters de zon binnenschijnt heeft de bewoner het zonder te stoken zeer
behaaglijk terwijl ’s zomers als de zon hoog staat, het dak al te grote
verhitting tegenhoudt. Ook kan men denken aan een serre aan een woning. Die is
zeer geschikt als voorverwarming van de woonruimte daarachter.

tand van zaken

Zonnestroom
(PV)

Momenteel (voorjaar 1999) is in Nederland zo’n 5 Megawatt aan PV ge?nstalleerd.
Het grootste deel daarvan bestaat uit autonome PV-systemen, vooral ten behoeve
van de recreatiesector en professionele toepassingen. Netgekoppelde systemen
zijn vooral te vinden bij enkele grote projecten van energiebedrijven zoals
bijvoorbeeld in de Amersfoortse nieuwbouwwijk Nieuwland, en in toenemende mate
bij particulieren. Ook op een aantal grote openbare gebouwen en op enkele
geluidswallen langs snelwegen zijn systemen aangebracht. Enkele grote
energiebedrijven en milieuorganisaties voeren acties om voor particulieren de
drempel tot de aanschaf van een netgekoppeld PV-systeem te verlagen.

Zonneboilers
In Nederland zijn thans ruim 15.000 zonneboilers ge?nstalleerd. Behalve grote
installaties voor tehuizen, hotels en zwembaden gaat het vooral om
huishoudelijke installaties voor particulieren. Vooral milieubewuste,
innovatieve en technisch ge?nteresseerde consumenten vormen tot nu toe de
markt. Een probleem vormt nog de prijs. De investering haalt men er meestal niet
uit. Ook de moeilijke gang van zaken rond de aanschaf vormt voor de consument
nog een drempel. Aan beide obstakels wordt momenteel gewerkt. Intussen worden in
nieuwbouwprojecten steeds vaker woningen met zonneboilers opgeleverd.

Passieve zonne-energie
Passieve zonne-energie wordt al sinds mensenheugenis toegepast. Onder meer
de Romeinen wisten hier in hun architectuur zeer uitgekiend mee om te gaan.
Momenteel is passieve zonne-energie soms onderdeel van stadplanningsbeleid. Met
name gaat het om zuid-ori?ntatie van straten. Aan de zonthermische en PV-optie
wordt dan eveneens recht gedaan. De optie moet echter worden gecombineerd met
zeer veel andere prioriteiten, waartussen zij niet altijd overeind blijft.

Perspectief

Zonnestroom
Het opgestelde PV-vermogen in Nederland is nog minimaal vergeleken met wat nodig
is. Toch lijkt het perspectief gunstig. Zeer grofweg kan geschat worden dat
netgekoppelde PV-systemen kunnen voorzien in de helft van onze
elektriciteitsvraag.

Zonneboilers
De overheid heeft als doelstelling 400.000 zonneboilers in 2010. Als nieuwe en
zeer belangrijke doelgroep gelden de partijen die betrokken zijn bij
nieuwbouwprojecten. Seriematig zijn zonneboilers namelijk eenvoudiger en
goedkoper te installeren dan in/op bestaande woningen.

Passieve zonne-energie
Met het strenger worden van de energie-eis voor nieuwe woningen nemen de kansen
voor passieve zonne-energie toe.

Stimuleringsmaatregelen

Voor nieuwbouw is de
energieprestatienorm (EPN) ingevoerd. De EPN is een norm voor energiebesparing.
In de EPN wordt een besparingsprestatie vereist, maar hoe die behaald wordt is
een kwestie van vrije keuze. Dit is dus gunstig voor zonne-energie, namelijk:
bij een lage EPN moeten naast energiebesparende maatregelen een zonneboiler of
zonnepanelen voor het lage energieverbruik gaan zorgen.

Bron: ODE (http://www.duurzameenergie.org)